کارهایی که انسان‌ها در طول روز برای رفع نیازهای خود می‌کنند همواره با سطوحی از انرژی و با اشکال مختلف همراه است، به‌گونه‌ای که بدون وجود انرژی حتی در حالت پتانسیل، هیچ کاری انجام نخواهد شد. یکی از انواع انرژی‌های موجود در زندگی ما انرژی حرکتی یا جنبشی است که می‌توان به دو صورت از توان آن استفاده کرد: پنوماتیکی و هیدرولیکی. لزوم استفاده از حالت پنوماتیک زمانی رخ می‌دهد که نیروی غالب کمتر از یک تن باشد و سرعت موردنیاز افزایش پیدا کند. اما در حالت هیدرولیکی وضع کاملاً برعکس است یعنی سرعت کم و قدرت بالا اقتضا می‌کند مانند کاربرد هیدرولیک‌ها در فرمان خودرو و انواع جک‌های هیدرولیکی که در ماشین کاربرد دارند. حوزه پنوماتیک در صنعت نقش مهمی ایفا می‌کند و صنعت بدون پنوماتیک بی‌معنا تلقی می‌شود.
گاز فشرده در این صنعت پنوماتیکی عنصر اساسی تلقی می‌شود و می‌تواند حجم آن را کاهش دهد تا در لوله‌ها و دستگاه عبور کند. برای انتقال گازها به شیوه‌ای امن به یک شیلنگ پنوماتیکی نیاز داریم تا به بهترین نحو و با کمترین استهلاک و اصطکاک سیالات را جابه‌جا کند. رعایت این نکته ضروری است که شیلنگ‌های پنوماتیکی باید مقاوم شوند تا در صورت لزوم زمانی که سیستم‌های پنوماتیکی را به خطوط لوله متصل می‌کنند، با مشکل مواجه نشوند؛ این پروسه مقاوم کردن شلینگ‌ها هم ضامن امنیت عملیات انتقال و هم برخورداری از عمر طولانی می‌باشد. قطر مناسب شیلنگ‌ها بر اساس ابعاد و اندازه شیرها تعیین خواهد شد که در این صورت برای یک اتصال امن، از رابط‌های پنوماتیک بهره می‌برند تا شیلنگ‌ها و سایر تجهیزات به هم وصل شوند.
انواع شیلنگ‌های پنوماتیک
شیلنگ پلی‌اورتان: آستانه تحمل بالا در مقابل انواع آسیب‌ها، خوردگی و پیچ خوردگی از مشخصات بارز این نوع لوله است. ویژگی منعطف بودن این لوله‌ها باعث می‌شود تا در فضاهایی با سطح مقطع کم به کار روند. دمایی که لوله‌ها می‌توانند در آن دوام بیاورند حدوداً 80 درجه سانتی‌گراد بوده و میزان تحمل فشار ترکیدگی 10 بار تخمین زده می‌شود. شیلنگ‌های پنوماتیکی فنری با قطرهای 6، 7 و 8 از همین پلی‌اورتان‌ها ساخته می‌شوند. ضد آتش‌سوزی بودن و مقاومت کم در برابر انتقال هوا و سیالات از دیگر مزیت‌های شیلنگ‌های پلی‌اورتانی است.
شیلنگ پلی‌آمید: به شیلنگ‌هایی که از جنس پلی‌آمید ساخته می‌شوند، شیلنگ‌های نایلونی شفاف نیز گفته می‌شود. مزیت‌های استفاده از این شیلنگ‌ها عبارتند از: وزن کم، میزان مقاومت و آستانه تحمل بالا، جذب رطوبت خیلی کم و در نهایت ضخامت ثابت با شعاع خم شدن متناسب.
شیلنگ پلی‌اتیلن: شیلنگ‌ها پلی‌اتیلنی، در برابر مواد شیمیایی که درصد خالص بودن پایین‌تری دارند بسیار مقاوم‌اند و علی‌رغم انعطاف زیادی که دارند با قیمت کمتری عرضه می‌شوند.
شیلنگ پی‌وی‌سی: در حوزه صنعت پتروشیمی مهم‌ترین ماده، پلی‌وینیل‌کلراید یا همان پی‌وی‌سی است که در ساخت نوعی از شیلنگ‌های پنوماتیکی به کار می‌رود. این نوع شیلنگ‌ها دارای انعطاف بالا بوده و می‌توانند در دفعات زیاد عملیات استریلیزه شدن را انجام دهند بدون اینکه دچار آسیب شوند. شیلنگ‌های پی‌وی‌سی مانند شیلنگ‌های پلی‌اتیلنی با هزینه کمتر تولید و عرضه می‌شوند و به دلیل رایج بودن کاربردی‌ترند.
شیلنگ پلی‌پروپیلن: کم وزن‌ترین نوع شیلنگ‌های پنوماتیکی از نوع پلی‌پروپیلن بوده و دارای آستانه تحمل بالا در مقابل گرما و مواد شیمیایی می‌باشند. در سیستم‌هایی که فشار و ارتعاش زیاد دارند انتخاب یک شیلنگ پلی‌پروپیلن انتخابی معقولانه است چرا که در سطح خود محکم و سخت هستند و انعطاف کمتری دارند و برای سخت‌ترین شرایط گزینه مناسبی به شمار می‌روند.
کاربرد شیلنگ پنوماتیکی
در ادامه بحث رابط‌ها باید گفت که کارکرد اصلی این رابط‌ها ایجاد ارتباط و اتصال بین میان سیستم پنوماتیک است. سیستم‌های بادی از شیلنگ‌های پنوماتیکی استفاده می‌کنند که تنوع آنها را مواد اولیه‌ای که با آن تولید شده‌اند، تعیین می‌کند. سازندگان اصلی یک شیلنگ پنوماتیکی مواد مهمی مانند پلی‌اتیلن، پلی‌اورتان و پلی‌آمید می‌باشند. مزیت‌های استفاده از این نوع شیلنگ، سادگی داشتن در طراحی، دقت داشتن در کنترل گری، افزایش راندمان کار، توانایی افزایش دادن نیرو و توان و منعطف بودن است. یکی از مؤلفه‌هایی که تعیین‌کننده انتخاب‌شدن شیلنگ‌های پنوماتیک‌اند، ساخت و بافت داخلی آنهاست.
برای مثال لوله‌ای که تنها از یک عنصر ساخته شود یا حریم داخلی‌اش با مواد نساجی مقاوم‌سازی شود، برای انتقال هوا به کار می‌رود. این عملیات مقاوم کردن، با استفاده از الیاف‌های نساجی در لایه‌های داخلی کامل می‌شود.
میزان هوایی که قرار است از سیستم عبور کند، مؤلفه دیگر انتخاب شیلنگ‌ها خواهد بود چرا که کارکرد اصلی در عملکرد شیلنگ‌ها، تأمین هوا و سیالات دیگر برای دستگاه می‌باشد. در صورتی که یک شیلنگ با قطر و ضخامت کمتر از حد استاندارد در سیستم تعبیه شود، طبیعتاً هوا را خفه کرده و اجازه جاری شدن به آن نخواهد داد. کاهش عمر مفید دستگاه و سرعت زیاد هوا و سیالات از نتایج افت فشار در لوله‌ها خواهد بود. اگر شیلنگ موردنظر بیش از حد نیاز قطور و ضخیم باشد، سایز و قیمت را بیهوده افزایش می‌دهد.
مصرف‌کننده در زمان تعبیه شیلنگ‌ها، باید به‌یقین برسد که محصولی که انتخاب نموده بتواند در بالاترین حد فشار مقاومت کرده و هوا را از خود عبور دهد. سیم‌پیچ‌ها و قرقره‌ها برای جلوگیری از خوردگی و آسیب شیلنگ‌ها و همچنین ایجاد امنیت در فضای کارگاهی مفید واقع می‌شوند.
بروزرسانی 1401/08/10