سیم بلندی که به شکل سیم پیچ، پیچیده شده است سلونوئید نام دارد. زمانی که جریان الکتریکی از سیم پیچ عبور نماید یک میدان مغناطیسی نسبتاً یکنواختی در درون سیم پیچ به وجود می‌آید. این وسیله می‌تواند با جریان الکتریکی یک میدان مغناطیسی ایجاد نماید و این میدان مغناطیسی با کمک یک هسته فلزی یک حرکت خطی به وجود می‌آورد. سلونوئید به عنوان آهنربای الکتریکی، سلف یا آنتن گیرنده بی‌سیم کوچک در یک مدار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اصل الکترومغناطیس مبنای کار این ابزار است. زمانی که جریان از طریق میدان مغناطیسی سیم پیچ به وجود آید، اگر یک هسته فلزی را داخل سیم پیچ بگذارید، خطوط مغناطیسی شار بر روی هسته متمرکز شده و سبب افزایش القای سیم پیچ در مقایسه با هسته هوا می‌گردد.
بیشتر شار تنها در هسته متمرکز می‌گردد و درصدی از شار در انتهای سیم پیچ و درصد کمی از شار در بیرون سیم پیچ ظاهر می‌گردد. با افزایش چگالی پیچ‌ها یا با افزایش جریان جاری در سیم پیچ می‌توان قدرت مغناطیسی سلونوئید را افزایش داد. سلونوئید فعال مانند سایر آهنرباها دارای دو قطب مثبت و منفی است که بر این اساس می‌تواند یک جسم را جذب یا دفع نماید.
انواع سلونوئید
بر اساس مواد، طراحی و عملکرد، انواع مختلفی از سلونوئید در بازار وجود دارد که در ادامه به شرح آن‌ها خواهیم پرداخت:
☑️ سلونوئید لمینیتی AC
این مدل سلونوئید از یک هسته فلزی و یک سیم پیچ شکل گرفته که به منظور کاهش جریان، هسته با فلز لمینیتی سرگردان تولید شده که این امر موجب بهبود عملکرد سلونوئید می‌شود. در تجهیزات مختلف که به اقدامات فوری نیاز دارند، مثل تجهیزات پزشکی، وسایل نقلیه، تجهیزات صنعتی، چاپگرها، قفل و برخی از لوازم خانگی سلونوئید لمینیتی AC مورد استفاده قرار می‌گیرد.
☑️ سلونوئید DC با قاب C
سلونوئید DC با قاب C همان‌طور که از نامش مشخص است یک قاب به شکل حرف C دارد که اطراف سیم پیچ قرار دارد. این مدل چون خیلی خوب می‌تواند نیرو را کنترل کند کاربردهای زیادی دارد و اغلب در اسکنرها، شمارنده‌های سکه، ماشین‌های بازی، کرکره‌های عکاسی و قطع کننده‌های مدار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
☑️ سلونوئید DC با قاب D
این نوع سلونوئید یک قاب دو قطعه‌ای دارد که سیم پیچ را پوشش داده و عملکردی مانند سلونوئید با قاب C دارد. این نمونه برای مصارف معمولی مثل دستگاه‌های بازی، دستگاه‌های خودپرداز و دستگاه‌های پزشکی مثل آنالیز کننده خون مورد استفاده قرار می‌گیرد.
☑️ سلونوئید خطی
سلونوئید خطی از یک حلقه سیم تشکیل یافته که به دور یک هسته فلزی متحرک پیچیده شده و در وارد کردن نیروی کششی یا فشار به یک وسیله مکانیکی کمک می‌کند؛ این مدل سلونوئیدها اغلب در دستگاه‌های راه‌اندازی کاربرد دارد.
☑️ سلونوئید گردان
این مدل برای کاربردهای مختلف که به فرآیند کنترل خودکار آسان نیازمند است، استفاده می‌گردد. ساختار این مدل سلونوئید نیز مانند سایرین است اما در عملکرد متفاوت است و از مقاومت بیشتری برخوردار است. در ابتدا از آن‌ها فقط برای مکانیزم‌های دفاعی استفاده می‌شد اما امروزه از آن‌ها در بسیاری از مکانیزم‌های صنعتی خودکار مثل لیزر و شاتر استفاده می‌گردد.
سلونوئید ولو چیست؟
شیر الکترومکانیکی که برای قطع و وصل مسیر مایعات و گازها استفاده می‌گردد، سلونوئید ولو نام دارد که انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی جهت چرخش، باز یا بستن یک ولو به شکل مکانیکی تبدیل می‌نماید. به واسطه جریان برق وارد شده به بوبین آن، این ولوها جریان سیال را قطع و یا وصل می‌کنند.
سلونوئید ولو در دستگاه‌های آب پاش صنعتی و خودکار، دستگاه‌های تهویه مطبوع، صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، کنترل سیلندرها و سیال وارد شده به موتور، کنترل سیلندرها در دستگاه‌های پرقدرت بادی و هیدرولیک، کنترل آب ورودی در ماشین‌های ظرف‌شویی و ماشین لباس‌شویی کاربرد دارد. از مزایای استفاده از این وسیله می‌توان موارد زیر را نام برد:
🔛 کارایی بالا در حداقل و حداکثر اختلاف فشار
🔛 دارای جریان بالا نسبت به شیرهای با مشخصات و ابعاد مشابه دارای طراحی مناسب
🔛 سرعت بالا در مقایسه با دیگر شیرهای برقی
🔛 دارای تنوع بالا
🔛 امکان کنترل دستی در حالت‌های قطعی برق
🔛 مصرف برق پایین
🔛 تعمیرات و نگهداری آسان
سیکل کاری سلونوئید
برای کاهش گرمای تولیدی سیم پیچی سلونوئید، یک‌راه عملی‌تر به کارگیری سیکل کاری متناوب است. سیکل کاری متناوب یعنی اینکه سیم پیچ به شکل متناوب با یک فرکانس مناسب به صورتی روشن و خاموش گردد که مکانیزم سیلندر را فعال نماید، اما در زمان خاموش بودن مانع از هدر رفت انرژی شود. سوئیچینگ سیکل کاری به نحوی تغییر می‌کند که توان مصرفی کل سیم پیچ را به شکل قابل‌ملاحظه‌ای کم کند.
نسبت مدت زمان روشن بودن در یک دوره تناوب به کل آن دوره تناوب، سیکل کاری یک سلونوئید تعریف می‌گردد. پس به بیان دیگر هر دوره تناوب مساوی است با تایم روشن بودن به علاوه تایم خاموش بودن؛ سیکل کاری نیز به شکل درصدی بیان می‌گردد.
پس، زمانی که سلونوئید به اندازه 30 ثانیه روشن شود و بعد از آن به اندازه 90 ثانیه خاموش گردد، دوره تناوب کامل آن برابر با 120 ثانیه است. در نتیجه، سیکل کاری مساوی با 0.25 یا همان 25 درصد است. پس با داشتن مقدار سیکل کاری و تایم خاموش بودن سوئیچ، حداکثر زمان روشن بودن قابل محاسبه است. به عنوان مثال، اگر تایم خاموش بودن 15 ثانیه باشد، سیکل کاری 40 درصد است و در نتیجه زمان روشن بودن 10 ثانیه می‌باشد.
در این مطلب سعی شد در مورد سلونوئیدها، انواع مختلف آن‌ها و نحوه کارشان اطلاعات لازم داده شود؛ برای کنترل سوپاپ‌ها و سوئیچ‌های الکترومغناطیسی یا قفل مکانیکی، سلونوئیدها یک‌راه حل ساده و مؤثر می‌باشند.
عملکرد و واکنش آنی آن‌ها موجب شده که کاربردهای فراوانی داشته باشند و در فضاهای کوچک که به عملکرد سریع و قوی و همچنین مقدار زیادی نیرو نیاز است، استفاده گردند.
تشکر از اینکه تا پایان مقاله «سلونوئید چیست؟» همراه ما بودید، نظرات و سؤالات خود را برای ما کامنت کنید؛ کارشناسان متخصص تکنوصنعت در اولین فرصت پاسخگوی شما خواهند بود.
نوشته شده در تاریخ 16 اسفند ۱۴۰۰
بدون دیدگاه